De twee gerenoveerde monumentenpanden liggen naast elkaar. Het gaat om Hooigracht 34a en 36, respectievelijk uit 1750 en 1901. Bij de renovatie werden zowel de duurzaamheid als het wooncomfort, community en de (brand)veiligheid flink verbeterd. Zo werden daken, muren en vloeren geïsoleerd, kwam er een collectief ventilatiesysteem met warmteterugwinning, werden warmtepompboilers en zonnepanelen geïnstalleerd en de elektra-, verwarmings- en waterinstallaties volledig vervangen. Ook kregen de panden monumentenglas (zogenaamd ‘getrokken’ glas) met een hoge isolatiewaarde. Het zorgt ervoor dat de ramen er nog steeds uitzien zoals dat bij een historisch pand hoort. Voor verbetering van het comfort en community werd de indeling van beide panden flink veranderd, werd het interieur opgeknapt, douches en toiletten gemoderniseerd, nieuwe grote gemeenschappelijke woonkeukens gemaakt en een wasserette geïnstalleerd.
Geoefend aan Papengracht
Voor de werkzaamheden aan de Hooigracht kon eerder al worden ‘geoefend’ aan de Papengracht, een rijksmonument dat DUWO in 2021 op dezelfde manier succesvol aanpakte. Veel van de daar opgedane kennis werd gebruikt aan de Hooigracht. Vooral verduurzaming is bij monumentenpanden immers niet vanzelfsprekend. Wettelijke eisen voor rijksmonumenten, de noodzaak voor het behoud van historische details, de cultuurhistorische waarde, de ouderdom en de ligging in oude binnensteden maken verduurzaming niet makkelijk. En als er dan eenmaal een goed plan ligt, alle vergunningen binnen zijn en de verbouwing begint, kunnen er tijdens het werk toch nog verrassingen opdoemen waardoor aanpassingen nodig zijn.
Medewerking gemeente
De gemeentelijke vergunningen spelen bij dergelijke projecten een belangrijke rol, met name als het gaat om tempo en slagkracht. Daarvoor had DUWO in beide gevallen de medewerking van de gemeente, die immers zelf ook gediend is bij instandhouding en verduurzaming van de grote hoeveel monumenten in de stad.
Met name aan Hooigracht 34a viel er het nodige van cultuurhistorische waarde te behouden: onder meer historisch waardevolle plafonds, een monumentale schouw met oude schildering, een historisch trappenhuis, een lambrisering (ter plekke verwijderd, maar hergebruikt in de grote woonkeuken) en Oudhollandse tegeltjes (in de wc).
Reuzensleutels voor studentbeheerders
Bij de opening van de twee Hooigrachtpanden overhandigden wethouder Van Delft en DUWO Leiden-directeur Laurens Cramer reuzensleutels aan Jort Nawijn, Twink van Ling, Frederiek Willemsen en Lot Bruijs, studentbeheerders (bewoners die DUWO helpen met beheer) in de gerenoveerde huizen. Ook wethouder Van Delft toonde zich verheugd over het resultaat van renovatie en verduurzaming: “Leiden is met bijna 3000 monumenten een echte monumentenstad. We willen dit cultureel erfgoed graag behouden voor toekomstige generaties. Tegelijkertijd staan we als stad voor een enorme opgave op het gebied van de energietransitie en verduurzaming. Om ook in de toekomst in een groene, mooie en duurzame stad te wonen, moeten we samenwerken aan deze grote opgaven. DUWO laat zien dat het kan. Als gemeente werken we daar graag aan mee. Mooi om te zien dat behoud van cultureel erfgoed en verduurzaming hier hand in hand gaan”.
Laurens Cramer ziet in de recente projecten het bewijs dat je ook bij monumentenpanden met renovatie én verduurzaming aan de slag kunt: “Zowel met de Papengracht als de Hooigracht hebben we laten zien dat het goed kan. In Leiden willen we graag meer panden op die manier aanpakken. Dat kan niet allemaal tegelijk, omdat ze doorgaans in onbewoonde staat moeten worden gerenoveerd, waarbij we vervangende woonruimte voor de bewoners moeten zoeken. Maar we gaan hierna in elk geval beginnen met enkele monumentenpanden aan de Vliet.”
